Bệnh Crohn là gì? Triệu chứng và điều trị

Bệnh Crohn là một bệnh viêm mãn tính của ruột. Bệnh gây ra các triệu chứng tiêu chảy, đau bụng, co thắt ruột, máu trong phân, giảm cân… Nếu để lâu dài bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm vì vậy cần phát hiện sớm và có phương pháp chữa trị kịp thời.

Đau bụng là triệu chứng của bệnh Crohn (Ảnh minh họa)

Bệnh Crohn là gì?

Bệnh Crohn là dạng bệnh về viêm ruột, nó chủ yếu gây loét thành trong của ruột non và ruột già, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến bất cứ bộ phận nào ở hệ tiêu hóa. Bệnh còn có tên gọi khác là u hạt viêm ruột, viêm khu vực đại tràng, viêm ruột khu vực hoặc viêm manh tràng. (Xem thêm: Viêm manh tràng ăn gì kiêng gì?)

Bệnh Crohn liên quan chặt chẽ tới một số bệnh mãn tính về đại tràng được gọi là viêm loét đại tràng. 2 bệnh này thường được gọi là bệnh viêm ruột (IBD). Bệnh không có thuốc chữa đặc hiệu, một khi bệnh bắt đầu, họ có xu hướng chuyển bệnh từ dạng thuyên giảm sang tái phát và ngược lại.

Bệnh có xu hướng bị mắc ở người thân. Nếu có người thân bị mắc bệnh Crohn thì nguy cơ mắc của bạn có tỷ lệ cao hơn những người thường. Bệnh cũng phổ biến ở người thân của bệnh nhân viêm loét đại tràng.

Nguyên nhân gây bệnh Crohn

Hiện nay vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân gây bệnh Crohn. Một số nhà khoa học cho rằng những yếu tố có thể gây bệnh bao gồm:

• Môi trường
• Chế độ ăn uống
• Yếu tố di truyền

Nhiều bằng chứng y học cho thấy hút thuốc lá cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển bênh Crohn. Tại Mỹ, có trên 1 triệu người mắc bệnh viêm ruột, thường ở những người từ 15-30, tuy nhiên nó có thể ảnh hưởng lên cả trẻ em và người lớn. Tỷ lệ mắc bệnh ở các nứơc châu Âu và Bắc Mỹ cao hơn các nước khác.

Triệu chứng

Bệnh Crohn biểu hiện ở 2 thể: Cấp và mạn

Thể cấp tính

Bệnh có biểu hiện và diễn biến giống viêm ruột thừa cấp, sốt cao 39-40 o C, đau bụng vùng hố chậu phải, đau sau khi ăn, đại tiện xong thì giảm đau. Người bệnh buồn nôn và nôn, có trường hợp đi ngoài lỏng, phân có lẫn máu. Bụng chướng, ấn đau, đôi khi sờ thấy một khối dài ở hố chậu phải. Xét nghiệm máu thấy bạch cầu tăng.

Thể mạn tính

Bệnh tiến triển từ từ, kéo dài 2-4 năm, có khi hơn. Người bệnh thường đến khám với các triệu chứng như ở thể cấp tính, kèm theo thiếu máu và các biến chứng như thủng ruột, hẹp lòng ruột, rò từ hồi tràng vào đại tràng, bàng quang và các cơ quan lân cận khác. Chụp X-quang đại tràng thấy rõ hình ảnh quai ruột hồi tràng giãn hay hẹp, các tổn thương viêm, loét, hoặc các đường rò.

Đây là căn bệnh rất khó chẩn đoán vì đoạn hồi tràng bị tổn thương nằm ở vùng hố chậu phải, triệu chứng gần giống với viêm ruột thừa cấp, lao manh tràng, lao ruột, u nang buồng trứng xoắn, viêm buồng trứng, vòi trứng, vỡ chửa ngoài dạ con… Do đó người bệnh cần đến viện khám ngay và có hướng điều trị đúng đắn.

Dấu hiệu cảnh báo

Bệnh Crohn có thể gây ra các biến chứng như: Suy dinh dưỡng nặng, mất nước, tiểu tiện không tự chủ và loét dạ dày.

Nếu bạn có những biểu hiện trên nên đến các cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị kịp thời. Vì khi mắc bệnh Crohn, cơ thể không hấp thụ được một số chất dinh dưỡng và mất đi một lượng đáng kể các chất cần thiết.

Nếu có hiện tượng nôn mửa và đau bụng dữ dội, bạn nên gặp bác sĩ càng sớm càng tốt cho chụp X-quang hoặc siêu âm nếu bạn đã từng bị tắc ruột một phần hoặc toàn bộ. Trong trường hợp nặng, dị vật gây tắc đường ruột cần phải phẫu thuật để lấy ra.

Trẻ em và người cao tuổi cần được theo dõi thường xuyên.. Thông thường, bệnh Crohn là nguy hiểm nhất cho trẻ em và người già, bởi vì hệ miễn dịch yếu trong khi dinh dưỡng đối với cơ thể là rất cần thiết.

Phương pháp điều trị

Điều trị bảo tồn nội khoa

Đây là phương pháp điều trị chủ yếu. Người bệnh cần phải chú ý đảm bảo tốt 3 khâu :

• Nghỉ ngơi
• Ăn uống
• Thuốc men

Nên nghỉ ngơi tại giường cho khi hết các triệu chứng. Nên ăn các thức ăn nhiều năng lượng, nhiều đạm và sinh tố, nên uống các loại kháng sinh, sinh tố, corticoid, các thuốc giảm miễn dịch và thuốc điều trị triệu chứng (theo hướng dẫn của bác sĩ)

Điều trị phẫu thuật

Chỉ định mổ tuyệt đối cho các trường hợp bệnh Crohn gây thủng ruột, chảy máu không cầm được, các trường hợp biến chứng nhiễm khuẩn, trường hợp có lỗ rò giữa ruột với các cơp quan khác.

Những sai lầm người bệnh Crohn mắc phải

Dưới đây là những sai làm mà nhiều người bệnh Crohn thường mắc phải, gây ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe của họ:

Không lựa chọn đúng bác sĩ

Bệnh Crohn là bệnh khá phức tạp, phương pháp điều trị luôn luôn thay đổi. Để điều trị tốt nhất các bạn nên tìm tới các chuyên gia về tiêu hóa có kinh nghiệm điều trị bệnh Crohn. Bởi vì việc điều trị bệnh lý này rất dễ thất bại.

Không tuân theo kế hoạch điều trị

Điều trị bệnh Crohn cần một chiến lược lâu dài, không được ngừng sử dụng thuốc mà chưa có sự đồng ý của bác sĩ ngay cả khi triệu chứng thuyên giảm hoặc không còn. Có nhiều người bệnh khi sử dụng thuốc thấy các triệu chứng thuyên giảm thì dừng sử dụng, việc làm như vậy dễ dẫn tới các biến chứng của bệnh Crohn. Do đó, người bệnh hãy tuân thủ phác đồ điều trị dài ngày của bác sĩ nếu không muốn thất bại trong quá trình điều trị.

Chế độ dinh dưỡng không hợp lý

Một chế độ ăn phù hợp với người bệnh có tác động tới tình trạng của bệnh nhân. Chúng ta cần thử để biết thực phẩm đó có tác động lên tình trạng bệnh như thế nào. Tác động xấu thì sẽ loại bỏ và xây dựng chế độ cho mình phù hợp.

Đối với các người bệnh Crohn việc hấp thu chất dinh dưỡng như vitamin khá kém nên cần bổ sung vitamin, khoáng chất từ thuốc.

Không thăm khám thường xuyên

Nên gặp bác sĩ điều trị thường xuyên để trao đổi về tình trạng bệnh của mình để bác sĩ nắm được tình trạng bệnh và thay đổi phác đồ điều trị cần thiết.

Hút thuốc

Hút thuốc làm tăng nguy cơ phát triển bệnh Crohn, tăng nguy cơ bùng phát bệnh. Tốt nhất người bệnh nên từ bỏ thói quen để bảo vệ sức khỏe của mình

Thói quen sinh hoạt cải thiện bênh Crohn

Để hỗ trợ kiểm soát tốt bệnh Crohn người bệnh cần có một chế độ sinh hoạt hợp lý, bằng cách:

• Có chế độ dinh dưỡng phù hợp và lành mạnh mỗi ngày, ăn rau xanh và trái cây để tăng cường chất xơ cho cơ thể giúp tiêu hóa dễ dàng. Hạn chế sử dụng các chất kích thích, bia rượu, không hút thuốc lá
• Tinh thần thoải mái, hạn chế căng thẳng thần kinh, giảm stress bằng các hoạt động lành mạnh như đọc sách, xem báo, du lịch…
• Cần vận động mỗi ngày, tập luyện thể dục thể thao giúp tăng cường sức khỏe như chơi cầu lông, bơi lội, đi xe đạp, đi bộ…
• Sử dụng thuốc điều trị và tái khám theo chỉ định của bác sĩ

Chế độ ăn uống cho người bệnh Crohn như thế nào?

Những thực phẩm cần hạn chế

Sữa: Giống như những bệnh nhân mắc các bệnh lý về viêm ruột, người bệnh Crohn có thể gặp phải tình trạng tiêu chảy, đau bụng, chướng bụng đầy hơi. Do đó, trong thực đơn hàng ngày nên loại bỏ sữa. Cơ thể không thể tiêu hóa đường sữa trong thực phẩm từ sữa.

Thực phẩm chứa nhiều chất béo: Đối với người bệnh Crohn không thể tiêu hóa hoặc hấp thụ chất béo bình thường. Thay vào đó, khi chất béo đi qua ruột có thể khiến tiêu chảy trở nên nặng hơn. Thực phẩm chứa nhiều chất béo như bơ, bơ thực vật, nước sốt kem, các thực phẩm chiên rán…

Chất xơ: Phần lớn đối với mọi người chất xơ có ý nghĩa rất quan trọng cho một chế độ ăn uống khỏe mạnh. Nhưng với bệnh nhân Crohn, chất xơ có thể khiến tiêu chảy và khí nặng hơn. Với trái cây và rau quả còn nguyên nên chế biến dưới dạng hấp, hầm chúng. Cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu chế độ ăn nhiều chất xơ.

Người bệnh cần lưu ý, nên loại bỏ những thực phẩm khác khiến các triệu chứng của bệnh nặng hơn. Nói chung người bệnh thường gặp vấn đề với các thực phẩm trong họ cải bắp như súp lơ, đậu quả, bắp cải, trái cây họ cam quýt, thức ăn cay, bỏng ngô, rượu bia, thức uống có ga, caffein…

Chế độ ăn uống cho người bệnh

Người bệnh cần có một chế độ ăn uống hợp lý để cải thiện các triệu chứng của bệnh bằng cách:

• Chia nhiều bữa nhỏ trong ngày để giảm tải gánh nặng cho đường ruột thay vì ăn 2 – 3 bữa/ngày
• Bổ sung nhiều nước mỗi ngày vì nước có vai trò rất quan trọng đối với cơ thể
• Đảm bảo bù nước, chất điện giải, bổ sung thức ăn, vitamin và các yếu tố vi lượng như đồng, kẽm,…giúp người bệnh phục hồi nhanh chóng, tránh tình trạng suy kiệt.

Thái Hòa_Trangphuclinh.vn