Câu hỏi thắc mắc về nội soi đại tràng

Phương pháp nội soi đại tràng còn lạ lẫm đối với nhiều người. Dưới đây chúng tôi xin trình bày những câu hỏi thắc mắc và trả lời về thủ thuật này. Các bạn cùng theo dõi nhé.

1. Nội soi đại tràng là gì?

Đây là thủ thuật có tác dụng thăm khám đại tràng, nhờ vào một ống soi đường kính khoảng 1 cm, có gắn camera và đèn soi ở đầu ống được đưa từ lỗ hậu môn đến toàn bộ đại tràng. Hình ảnh niêm mạc đại tràng được phóng đại và quan sát trên màn hình có độ nét cao. Từ đó các bác sỹ sẽ chẩn đoán và có phương pháp điều trị thích hợp. Hiện nay, đây là phương pháp tiên tiến nhất để khảo sát niêm mạc đại tràng.

2. Tại sao phải nội soi đại tràng

Vì ống tiêu hóa là cơ quan rất khó chẩn đoán các bệnh lý. Các phương pháp hiện đại như chụp cắt lớp điện toán (CT) hay cộng hưởng từ (MRI), siêu âm có giá trị rất ít trong chẩn đoán bệnh lý ống tiêu hóa. Sử dụng phương pháp X-quang đại tràng bằng cách bơm barýt có thể dùng trong một số trường hợp nhưng vẫn không mang lại kết qiả chính xác bằng nội soi.

Thông qua nội soi, bác sĩ có thể phát hiện các tổn thương rất nhỏ chỉ vài mm, có thể sinh thiết để tìm ung thư. Ngoài ra, soi đại tràng có thể dùng để cắt polyp. Polyp là nguyên nhân rất thường gặp gây tiêu ra máu và hóa thành ung thư.

3. Đối tượng nào phải nội soi đại tràng?

Nội soi chẩn đoán đối với các đối tượng khi có các triệu chứng gợi ý một số bệnh lý đường tiêu hóa dưới:

• Xuất huyết tiêu hóa dưới
• Bệnh lý viêm, loét, u đường tiêu hóa dưới: Mục đích xác định chẩn đoán, độ lan rộng, mức độ viêm hoặc bản chất u, rà soát biến chứng của bệnh như hóa ác
• Triệu chứng tiêu hóa không rõ nguyên nhân: Tiêu chảy kéo dài, đau bụng
• Rà soát ung thư giai đoạn sớm đối với những đối tượng có nguy cơ cao
• Xác định bản chất các tổn thương hẹp đại tràng
• .Khi có các bất thường trên X quang khung đại tràng cản quang nhưng chưa xác định được…

Nội soi điều trị được chỉ định khi có các vấn đề cần can thiệp như sau:

• Cắt Polyp đại tràng qua nội soi.
• Nong các tổn thương hẹp đại tràng, đặt ống thông hay còn gọi stent (do ác tính, do tia xạ, do viêm mạn…).
• Cầm máu một số tổn thương như loạn sản mạch máu, chảy máu từ cuống polyp sau cắt polyp…
• Lấy dị vật đường tiêu hóa dưới

Khi có chẩn đoán rõ ràng về bệnh (viêm, loét…) người bệnh vẫn được chỉ định nội soi đại tràng để lấy mẫu xét nghiệm tìm vi trùng hoặc ung thư.

Chú ý: Chỉ định nội soi đại tràng cần phải chặt chẽ và cần sự cân nhắc cẩn thận của bác sĩ.

4. Nội soi đại tràng có an toàn không?

Nội soi đại tràng được coi là phương pháp khá an toàn và ít khi

Nói chung, nội soi đại tràng là một thủ thuật khá an toàn và ít khi có tai biến. Do đại tràng rất dài và phần ống soi đưa vào phải qua nhiều chỗ gập góc hay xoắn, thủ thuật có thể làm bệnh nhân  thấy đau. Thủng ruột rất ít khi gặp và thường chỉ xảy ra khi bệnh nhân có bệnh viêm nhiễm nặng làm vách ruột mỏng đi.

Vấn đề thường gặp là cảm giác đầy bụng sau khi soi. Nguyên nhân gây đầy bụng là do bác sĩ phải bơm hơi vào trong lòng ruột để thấy rõ tổn thương. Cảm giác này sẽ hết nhanh chóng sau khi bệnh nhân đánh hơi vài lần. Do tính chất an toàn của thủ thuật, nội soi đại tràng có thể thực hiện cả cho các bệnh nhân ngoại trú mà không cần phải nhập viện.

5. Chuẩn bị thế nào khi nội soi đại tràng?

Trước khi nội soi cần đảm bảo lòng ruột thật sạch, bác sĩ không bỏ qua tổn thương nào. Chế độ dinh dưỡng, người bệnh nên ăn chất lỏng. Nếu nội soi buổi sáng: chiều ngày trước soi uống hết 1 chai Fleet Soda hoặc 3-4 gói Fortrans pha trong 3-4 lít nước (hay các dung dịch tẩy xổ tương đương) trong khoảng thời gian 3-4 giờ. Từ khi đã uống thuốc cho đến khi tiến hành nội soi xong vào ngày hôm sau, người bệnh không được ăn thức ăn có chất bã, chỉ được uống các thức uống trong, không có cặn, hoặc nước đường để tránh hạ đường huyết.

Nếu nội soi vào buổi chiều: bắt đầu uống thuốc trước nội soi 4-5h vào buồi sáng (thông thường bắt đầu từ 5-6h sáng).

Nếu có các chống chỉ định của Fortrans hoặc Fleet Soda, bệnh nhân được thụt tháo 3 lần vào chiều, tối ngày trước soi và sáng ngày tiến hành nội soi.

Trường hợp có cắt polyp, bệnh nhân cần thông tin cho bác sĩ về các rối loạn đông máu hoặc các thuốc đang sử dụng nếu có.

6. Nội soi đại tràng thực hiện thế nào?

Trước khi nội so, bệnh nhân được thăm khám hậu môn để đánh giá các thương tổn ở thấp nếu có. Sử dụng thuốc tê tại chỗ để làm bớt sự khó chịu khi đưa ống soi vào cũng như có tác dụng bôi trơn.

Bệnh nhân soi ở tư thế nằm nghiêng bên trái. Máy soi được đưa qua hậu môn và dần dần đi sâu qua các đoạn ruột. Thỉnh thoảng, bệnh nhân sẽ được yêu cầu thay đổi tư thế hoặc điều dưỡng sẽ ấn nhẹ vào bụng bệnh nhân. Những biện pháp này nhằm giúp ống soi đi dễ dàng và ít gây đau hơn. Khi cần sinh thiết, bác sĩ sẽ thực hiện nhanh và bệnh nhân không cảm thấy đau. Toàn bộ quá trình soi kéo dài từ 5 đến 30 phút, nếu có sự hợp tác tốt của bệnh nhân thì nhanh hơn. Đối một số trường hợp khó, bệnh nhân có thể được tiêm thêm thuốc an thần hay chống co thắt để bớt cảm giác khó chịu.

7. Sau khi soi đại tràng cần lưu ý những gì?

Sau khi thực hiện xong thủ thuật, có một số lưu ý đối với người bệnh:

• Bệnh nhân có thể nghỉ ngơi một thời gian ngắn trước khi ra về
• Sau khi soi thường có cảm giác đau bụng ít, mót rặn, bụng chướng nhẹ

Cảm giác này nhanh biến mất, trường hợp đau nhiều hoặc rất khó chịu cần báo ngay cho bác sĩ. Bác sĩ nội soi sẽ giải thích về các tổn thương ghi nhận và sẽ hẹn ngày lấy kết quả sinh thiết nếu có. Cần lấy kết quả sinh thiết sớm vì nó rất quan trọng để có chẩn đoán chính xác hơn.

BS. Nguyễn Thị Thu

Hãy gọi số điện thoại tư vấn miễn cước 1800.1506 để được các chuyên gia tư vấn về bệnh đại tràng như: viêm đại tràng, Đại tràng co thắt, Hội chứng ruột kích thích, rối loạn tiêu hóa…