Hội chứng ruột kích thích – nguyên nhân, triệu chứng và điều trị

Hội chứng ruột kích thích là bệnh về đường tiêu hóa, tuy kéo dài nhưng lành tính. Bệnh gây ra các triệu chứng như táo bón, tiêu chảy, đầy hơi, sình hơi…Tuy những dấu hiệu này không gây nguy hiểm tới tính mạng nhưng ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh nhưng nó kéo theo chất lượng cuộc sống của người bệnh giảm sút nghiêm trọng.  Dưới đây là tất cả những thông tin về họi chứng ruột kích thích.

Tổng quan về bệnh hội chứng ruột kích thích

Bệnh hội chứng ruột kích thích hay còn gọi là bệnh viêm đại tràng co thắt hay viêm đại tràng chức năng, rối loạn chức năng đại tràng…là một hội chứng rối loạn ở ruột già, bệnh thường gặp trong các bệnh lý tiêu hóa. Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của bệnh trước kia người ta còn gọi là viêm đại tràng mạn tính. Bệnh hội chứng ruột kích thích có thể tái đi tái lại rất nhiều lần, gây ảnh hưởng tới sinh hoạt và sức khỏe của người bệnh.

Hội chứng ruột kích thích được chia thành 4 nhóm chính:

• IBS-D: triệu chứng tiêu chảy
• IBS-C: triệu chứng táo bón
• IBS-M: Vừa tiêu chảy kèm táo bón
• IBS-U: Không có dấu hiệu tiêu chảy hay táo bón

➤ Xem đầy đủ: Tổng quan bệnh viêm đại tràng co thắt

Những đối tượng dễ mắc hội chứng ruột kích thích

Ngày nay xã hội phát triển, áp lực cuộc sống, áp lực học hành thi cử nên con người dễ rơi vào trạng thái trầm cảm và mắc hội chứng ruột kích thích. Tuy nhiên, theo nghiên cứu, dưới đây là nhwunxg đối tượng có nguy cơ cao mắc hội chứng ruột kích thích:

• Nhóm đối tượng tầm tuổi từ 40-45
• Nhóm  nữ giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới gấp 2 lần
• Những người thường xuyên trong trạng thái stress, lo âu, căng thẳng tâm lí không ổn định
• Những người có tiền sử gia đình mắc những bệnh về đường ruột.

Thủ phạm gây bệnh hội chứng ruột kích thích

Nguyên nhân gây ra bệnh hội chứng ruột kích thích vẫn còn nhiều tranh cãi và chưa thật sự hiểu rõ cơ chế. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, những yếu tố sau có thể gây tác động đến sự xuất hiện của bệnh:

Rối loạn nhu động ruột

Tại các đoạn của ống tiêu hóa, thức ăn được vận chuyển nhờ sự co bóp nhịp nhàng của nhu động ruột. Bất cứ yếu tố nào làm ảnh hưởng đến sự co bóp này đều dẫn đến những vấn đề về tiêu hóa khác như: ợ hơi, ợ chua, nôn, tiêu chảy, táo bón…Đối với những người bị bệnh ruột kích thích, nhu động ruột rối loạn, dẫn đến tình trạng thực phẩm di chuyển qua hệ tiêu hóa diễn ra quá nhanh hoặc chậm. Trường hợp quá nhanh sẽ gây ra hiện tượng tiêu chảy, còn chậm sẽ dẫn đến khó tiêu, táo bón.

Ngoài ra, nếu bạn ăn vội vàng hoặc quá nhiều thức ăn, ăn những thức ăn lạ cũng dẫn đến rối loạn nhu động ruột.

Tính nhạy cảm của ruột

Các chuyên gia cho rằng, những người bị ruột kích thích có thể nhạy cảm với tín hiệu của hệ thần kinh tiêu hóa.Ở người bình thường, khi gặp hiện tượng khó tiêu nhẹ, cơ thể sẽ tự điều chỉnh để chức năng tiêu hóa trở về bình thường. Tuy nhiên ở những người mắc hội chứng ruột kích thích, thì tính nhạy cảm của hệ thống thần kinh luôn ở mức cao, chỉ cần một dấu hiệu bất thường trong ổ bụng, thức ăn lạ, thời tiết… đều dẫn đến hiện tượng đau quặn bụng, đi ngoài ngay lập tức.

Dùng nhiều thuốc

Do quá trình điều trị bệnh dùng quá nhiều kháng sinh đường ruột gây loạn khuẩn (biểu hiện thường đi ngoài sống phân, lúc rắn, lúc lỏng…)

Do thực phẩm

Một số thực phẩm có thể là nguyên nhân dẫn đến hội chứng ruột kích thích. Tuy nhiên, sự nhạy cảm với thức ăn ở mỗi người là khác nhau. Rượu, đồ ăn nhanh, cà phê, khoai tây chiên… là những thực phẩm dễ gây viêm đường ruột.

Do yếu tố tâm lý

Đây là một trong những yếu tố gây ảnh hưởng tới dạ dày và có thể dẫn đến hội chứng ruột kích thích. Hầu hết những người mắc bệnh này đều thấy triệu chứng nặng hơn và tái diễn thường xuyên khi căng thẳng, áp lực. Vì vậy, việc giải tỏa tâm lý, sống lạc quan là điều rất cần thiết.

Ngoài ra, nếu mắc các bệnh về viêm dạ dày, viêm ruột… cũng có thể gây ra bệnh ruột kích thích.

Triệu chứng của hội chứng ruột kích thích

Đau bụng

Triệu chứng thường gặp của hội chứng ruột kích thích đầu tiên cần kể tới đó là rối loạn tiêu hóa trong thời gian dài kèm theo triệu chứng đau bụng. Đau hoặc khó chịu ở trong bụng các cơn đau có thể khiến bệnh nhân có cảm giác giống như bị chuột rút trong dạ dày, và kèm theo những dấu hiệu như:

• Cơn đau cải thiện sau khi bạn đại tiện;
• Tần suất đi ngoài có sự thay đổi;
• Phân của bạn không giống lúc trước.

Đau bụng là triệu chứng nổi bật của bệnh. Người bệnh thường có cảm giác đau ở vùng hạ vị hoặc hố chậu trái, cũng có thể đau ở bên phải hoặc thượng vị, chạy dọc theo khung đại tràng. Đau không cố định ở vị trí rõ ràng, có thể chỉ là cảm giác tức bụng, nặng bụng, khó chịu và ấm ách, các triệu chứng sẽ giảm đi khi đi đại tiện.

Trướng bụng cũng thường xuất hiện đối với bệnh nhân mắc hội chứng, sau khi ngủ dậy có thể bị nhẹ nhưng sau đó triệu chứng có thể tăng dần lên. Kèm theo đó là những đợt táo bón, tiêu chảy hoặc xen lẫn từng đợt. Cơn đau xuất hiện người bệnh đau quặn mót đi tiêu và có cảm giác đi chưa hết phân

Rối loạn tiêu hóa

• Tiêu chảy thường xảy ra vào buổi sáng, sau bữa điểm tâm. Sau khi đi ngoài 3-4 lần với phân nhiều nhầy, nước, bệnh nhân thấy đỡ đau và có thể sinh hoạt bình thường. Tiêu chảy có thể kéo dài hàng tháng, sau đó có khi tự hết mà không cần điều trị.
• Các triệu chứng thường là tiêu chảy, táo bón, một số đối tượng còn bị táo lỏng xen kẽ. Thỉnh thoảng người bệnh còn xuất hiện những cơn đau thắt ruột cần đi tiêu ngay lập tức nhưng không thể thực hiện được.
• Có chất nhầy trong phân.

Triệu chứng khác:

• Nóng ở vùng thượng vị, buồn nôn, ăn có cảm giác nhanh no…
• Ợ hơi dai dẳng
• Cảm giác nóng rát trong khu vực đại tràng do chuyển động ruột…
• Người bệnh nhanh sụt cân

Đi ngoài không hết phân, vừa đi xong lại muốn đi tiếp

Người bệnh siêu âm và xét nghiệm thì không có vấn đề gì, chụp X-quang đại tràng có thể có hình ảnh tăng hoặc giảm co bóp hay rối loạn co bóp, nhưng khi soi toàn bộ đại tràng thì niêm mạc hoàn toàn bình thường. Xét nghiệm phân cũng không có gì thay đổi rõ rệt.

Khi nào người bệnh hội chứng ruột kích thích cần gặp bác sĩ

Vì bệnh hội chứng ruột kích thích là bệnh phổ biến nên người mắc hội chứng ruột kích thích hay chủ quan với bệnh. Để cẩn thận, khi người bệnh gặp một trong những trường hợp dưới đây nên đến khám bác sĩ nếu không muốn bệnh tình mình ngày một trầm trọng hơn:

• Có một vài dấu hiệu của bệnh ít nhất 3 lần trong 1 tháng
• Tình trạng của bệnh diễn ra trong 3 tháng vừa qua
• Bạn đã gặp triệu chúng của bệnh bắt đầu từ 6 tháng trở về đây

Các dấu hiệu của bệnh hội chứng ruột kích thích thường lặp đi lặp lại nên người bệnh ít chú ý, tuy nhiên khi bạn gặp 1 trong 3 trường hợp kể trên, cần đi khám ngay lập tức, để điều trị bệnh, tránh gây những biến chứng về sau.

Điều trị hội chứng ruột kích thích

Sử dụng thuốc điều trị bệnh hội chứng ruột kích thích

Tùy thuộc vào triệu chứng, mức độ tiến triển của mỗi bệnh nhân khác nhau, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc khác nhau:

• Thuốc chống tiêu chảy: Loperamid (inodium) là một opioid, không qua hàng rào máu não, làm giảm nhu động ruột. Viên 2mg, 1-2viên x 2-3 lần/ngày.
• Diphenoxylate (diarsed), viên có chứa diphenoxylate và atropine, điều trị tăng vận động ruột.
• Thuốc chống táo bón: Forlax gói 10g. Cisapride cũng có khả năng làm tăng vận động chuyển ruột.
• Thuốc chống đau: Nếu đau là triệu chứng nổi trội thì có thể dùng các thuốc chống co thắt, kháng cholin, các thuốc chống trầm cảm, an thần, các thuốc ức chế kênh calci, các thuốc điều chỉnh ngưỡng đau.
• Đau sau ăn: dicyclomine, dicycloverine (kremil-S);
• Chống co thắt uống spasmaverine;
• Thuốc kháng cholinergic; pinaverium (dicetel),
• Thuốc đối kháng Ca ở dạ dày – ruột, trimebutine (debridat); nospa viên; mebeverine (dupastaline), một dẫn chất của papaverine.

Các bài thuốc dân gian điều trị hội chứng ruột kích thích

Củ riềng điều trị hội chứng ruột kích thích

Tác dụng của củ riềng làm ấm tỳ vị, tăng cường chức năng tỳ thổ, giảm triệu chứng đau bụng, tiêu chảy.

Cách làm:

• Cách 1: Chuẩn bị 50g rễ và vỏ củ riềng kết hợp với 6g gừng khô. Đem đun sôi kỹ lấy nước, uống 2 lần trong ngày.
• Cách 2: 20g riềng tươi, 20g lá lốt, sắc lấy nước uống hằng ngày, thay cho nước lọc.

Hoa chuối

Theo dân gian hoa chuối có tác dụng làm dịu hệ thống tiêu hóa, có thể sử dụng để ngừa đau bụng, đầy hơi do axit. Thành phần chất xơ trong hoa chuối có tác dụng cải thiện nhu động ruột, giảm táo bón và ngăn ngừa bệnh trĩ.

Cách làm:

• Cách 1: Dùng hoa chuối, sắc lấy nước, để nguội, khi uống hòa với 1 chén rượu trắng.
• Cách 2: Dùng 10g hoa chuối, 30g gạo, nấu với 1 quả tim lợn, ăn trong 10 ngày liên tiếp.Cahs

Cây lược vàng

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học  trong cây lược vàng rất giàu chất kích thích sinh học, có tác dụng an thần, giảm đau, giảm co thắt, chữa lành các vết loét nhanh chóng.

Cách làm:

• Cách 1: Nhai sống lá lược vàng trước bữa ăn, ngày 3 lần.
• Cách 2: Cắt nhỏ lá lược vàng cho vào bình thủy tinh, đổ 1 lít nước sôi hãm trong 12 tiếng. Uống nhiều lần trong ngày.

Chế độ ăn uống và vận động hợp lý

Cho đến nay, người ta vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân và chưa có phương pháp đặc trị. Nhưng người bệnh có thể yên tâm vì theo một số nghiên cứu thì đây chỉ là hội chứng rối loạn chức năng, không có dấu hiệu bệnh nào khi khám đại tràng. Hội chứng chỉ làm cho người bệnh khó chịu, mất tự tin nhưng bệnh này không gây hại cho đường ruột, không trầm trọng, không gây chảy máu hay một bệnh trầm trọng nào ở ruột.

Tuy không gây hại đến tính mạng con người nhưng việc điều trị căn bệnh này không phải đơn giản. Điều trị chủ yếu làm giảm các triệu chứng giúp cho người bệnh đỡ khó chịu.

• Chế độ ăn: Nên có chế độ ăn hợp lý, hạn chế sử dụng các chất kích thích như bia rượu, cà phê, thức ăn cay chua, chất béo, thức ăn dễ tạo men.
• Cần có chế độ làm việc điều độ, tăng hoạt động thể lực, cố gắng tạo được giấc ngủ sâu, ngủ đủ, tránh tình trạng căng thẳng…

Những biện pháp trên sẽ góp phần làm cho hội chứng ruột kích thích luôn được ổn định và cũng là cách đề phòng hữu hiệu nhất hội chứng ruột kích thích.

Sử dụng Tràng Phục Linh Plus

Cùng với đó việc sử dụng các loại thực phẩm giúp giảm các triệu chứng tiêu chảy, táo bón và tăng cường miễn dịch như Tràng Phục Linh Plus sẽ giúp hỗ trợ kiểm soát bệnh tốt hơn. Tràng Phục Linh Plus là sự kết hợp giữa: 4 thành phần thảo dược tự nhiên, 2 thành phần mới là ImmuneGamma và 5-HTP đã được chứng minh hiệu quả, nên an toàn cho người bệnh, không gây ra tác dụng phụ, có tác dụng nổi bật:

• Giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tăng sức đề kháng, tăng cường sức khỏe đại tràng
• Giảm đau bụng quặn thắt
• Khắc phục hiện tượng đầy bụng chướng hơi đi ngoài nhiều lần, phân sống, phân nát

Ngoài ra, bạn có thể gọi điện đến số điện thoại tư vấn miễn cước 1800.1506 để các dược sĩ tư vấn kỹ hơn về tình trạng bệnh của bạn.